En un pauc mai de dètz ans, entre 2007 e 2018, Florian Vernet escriguèt una trilogia romanesca que concentra en ela totes sos tèmas e procediments narratius :
- j@rdindelasdelicias.com (2007)
- La Nau dels fòls (2016)
- Cachavièlha psicomotritz (2018)

Quand pareguèt lo primièr volume d’aquesta trilogia, sos lectors coneissián mai que mai sos recuèlhs de novèlas : Qualques nòvas d’endacòm mai (1976, 19 novèlas + un prològue e un epilògue, lo tot en lengadocian), Miraus escurs (1991, 53 novèlas en provençal), Vidas e Engranatges (2004, 25 novèlas en lengadocian). Entre los dos primièrs romans de la trilogia pareguèt Fin de partida (20013, 6 novèlas en lengadocian). Abans la trilogia, Florian Vernet èra tanben conegut per sos cinc brèus polars parodics en provençal pareguts dins las annadas 90 : E Freud dins aquò ? My name is degun, Ont a passat ma planeta ? Suça-sang connection, Popre ficcion.

La trilogia fòrma donc una segonda seria romanesca aprèp la pentalogia dels polars. S’inscriu dins la contunhetat dels dos primièrs recuèlhs de novèlas : fantastic e insolit i senhorejan, amb, d’un cap a l’autre, una tonalitat borlesca e parodica. Cadun dels tres romans es escrich a la primièra persona e son accion se passa dins la meteissa vila, Besièrs, non nommada o autrament nommada (Malavila dins Cachavièlha psicomotritz). Los tres se debanan tanben dins un país nommat Eutanasia dins J@rdins de las delícias o Eterotopia dins Cachavièlha, doble d’Occitania. Lo nom d’Eterotopia apareis 42 ans mai lèu, tre la primièra pagina de Qualques Nòvas d’endacòm mai, dins lo prològue1 : « Un còp èra un país qu’èra pas un país. Portava lo nom, estranh, d’Eterotopia. »

Podèm considerar que los dos primièrs recuèlhs de novèlas e la trilogia fòrman un meteis ensem caracterizat per aqueles dos elements : lor inspiracion fantastica o borlesca e lo tèma d’Occitania coma país inexistent o a las espèrras. A aqueste ensem, s’opausa los dos recuèlhs de novèlas, Vidas e Engranatges e Fin de partida, que respondon al principi del « mond coma se » o que, en d’autres tèrmes, emplegan l’occitan per descriure lo mond tal coma es.

Florian Vernet es un escrivan lucid e conscient, que sap fòrça plan çò que fa e qu’analisa sos tèxtes a mesura que los escriu. A l’ocasion de la jornada d’estudi que li foguèt consacrada en octòbre de 2023 pel departament d’occitan de l’Universitat Paul Valéry, coma aviái l’intencion de parlar de sa trilogia, m’adreicèt per corrièr electronic una critica literària pro elaborada d’aqueles tres romans, demorada inedicha, ont explicitava sas intencions e sos modèls. La donarem en annèxe.

J@rdindelasdelicias.com (2007)

Un caractèr singular del roman es que son narrator anonim a la primièra persona es doble : es quora un quora l’autre d’un parelh de dos fetusses de bessons conservats dins lo formòl, sens que sapiam jamai lo qual parla, çò qu’a pas la mendre importància, de tant que son intercambiables.

Lo roman s’estructura en 8 « jornadas » de 40 sequéncias caduna, siá 320 sequéncias en tot, precedidas d’una « entamenada ». Las sequéncias son de longor variabla, la mai corta (V, 34) fasent dos mots : « Son aquí ! »

Dins l’entamenada (autre mot per prològue), los dos narrators venon d’eliminar (sabèm pas cossí) l’AUTRE, l’escrivan que voliá escriure un roman sus eles e « que pretendiá mudar la realitat vertadièra en marrida chichomèia de supermercat ». A la plaça d’aquel roman avortat, los dos avortons escriuràn una cronica.

Sinòpsis : Dins la vila non autrament nommada que la Vila, al país d’Eutanasia, un ostal. Dins aquest ostal, una familha de 4 enfants : l’ainat e sa femna, objècte de l’execracion dels narrators, una dròlla muda e autista del nom de Lutz, expleitada per l’ainat, e dos bessons narrators a l’estat de fetusses dins lor bocal de formòl. I cal apondre lo paire mòrt-viu conservat dins una sala refrigerada, la momia de la Mameta e lo papagai Aristòtel que s’exprimís en mòrse. Lo filh ainat se vòl desbarrassar del demai de la familha e dels locataris de l’immòble, per vendre l’ostalici a de promotors.

Avèm reconegut Besièrs e l’allegoria d’Occitania, venduda al mai ofrent per sa quita borgesiá alienada. Los resistents son de mortons, pas totalament mòrts puèi que parlan de lor bocal estant, mas pas brica vivents tanpauc. Coma la mameta-momia, coma lo paire refrigerat, coma los fetusses formolizats, un Occitan es un mòrt-viu.

Aital coma las Santas Escrituras presentan quatre nivèls d’interpretacion, aital l’autor s’agrada a amolonar las jaças de lectura. Al nivèl literal, jai, de segur, l’istòria principala que respond a las exigéncias minimalas de tot esquèma actancial. I a los bons d’un costat : dos eròis pel prètz d’un (los bessons), d’ajuvants (la mameta momificada, lo papagai), una destinatària (Lutz, la sòrre autista), totes ligats per un enjòc comun, contrar lo fraire e la conhada que vòlon vendre l’ostal. I a los marrits de l’autre : los opausants (lo dich parelh fraire-conhada) e lors auxiliaris (los promotors e los notables).

A partir d’aquò, los quatre senses de l’Escritura se mesclan allègrament dins una dança macabra e grotesca. L’autor parla d’« allegoria genre autosacramental ». Mas lo roman es tanben l’illustracion de sas idèas sul raconte, idèas que desvolopa en IV, 6 (seisena sequéncia de la quatrena jornada) per la boca d’un besson e qu’es la tèsi mèstra de la « semiotica narrativa morfodinamica » :

L’anonim, aliàs Papeta lo Vièlh, formulava la teoria que, segon ela, lo raconte èra la fòrma universala de tota activitat umana tre que passava pel lengatge, qual que foguèsse. Aquí ont i a un èsser uman, i a raconte, i a istòria, çò disiá […] valent a dire literatura. […] Los òmes son de bèstias que (se) contan d’istòrias. (p. 96)

Umberto Eco parlava a son biais de « pulsion biologica cap a la narrativitat ». L’òbra de Florian Vernet illustra aqueste principi : amolonament e mescla dels genres narratius, amb un pivelament per la literatura populara, la dicha literatura de gara, que son genre emblematic es lo polar, que nòstra autor cultivarà al segond gra, d’un biais fòrça personal e desinvòlte.

Un pauc mai luènh (VI, 1), aquò’s dels contes tradicionals e de las cançons de ma-grand-la-bòrnha qu’un dels bessons fa l’elògi en preissant la mameta de los transmetre a lor sòrre (p. 143) :

Mameta, tant qu’es temps encara, conta-li a nòstra sorreta. […] Conta-li : l’Òme de Totas las Colors, se vòls, e Quaranta Ans lo Tetaire, e Joan de l’Ors, lo Vira-Vira e la Lentilha. E canta-li çò que voldràs, çò que te passarà per la gargamèla : Jol Pont de Mirabèl o lo Boièr, la Giga e lo Cocut.

J@rdindelasdelicias es tanben la recapitulacion de motius ja rescontrats dins las novèlas precedentas. Lo tèma de la mameta mòrta-viva se trobava dins la novèla « Fèsta dei maires a Eutanasiá » de Miraus escurs (p. 19), amb aquela resèrva qu’i es pas momificada, mas « que la malurosa, encara viva, intrava en decomposicion, que lei vèrmes, lei babas, leis escarenas s’apoderavan de son organisme… » Dins la novèla, la mameta subís lo sòrt del paire dins lo roman : « Troberiam qu’un pallatiu. La momificar per dire d’evitar un temps lo poiridum. » Coma dins lo roman, coneis qualques moments de consciéncia :

Temps en temps per lei Festas e leis Anniversaris, fau ben la sortir de sa cambra frigorificada. […] A l’ocasion de sei sortidas, arriba que nos ditz un mòt, ò ben que canta una cançon d’a passat temps. L’escotam totei, esmoguts qu’es pas de creire. (p. 19)

L’enormitat de la farsejada fa passar l’orror macabra, aicí coma dins tota la trilogia, ont l’autor multiplica a bèl èime aqueles detalhs sordides.

Dins los Miraus escurs, jol títol « Lo Sens de l’Istòria » (p. 23), rescontram ja un fètus, mas aqueste comunica amb sos parents a còps de pè dins lo ventre de sa maire per escutlar en mòrse la pensada marxista : « un fètus que vos debana en mòrse, en occitan per subrepés, de tèxtes de Marx o d’autrei de la mema merça ! » Lo fètus s’es desdoblat dins lo roman, es d’ara en davant formolizat e a cedit son don al papagai de l’ostal.

Un autre tèma sosjacent dins tota l’òbra de Florian Vernet, entintainant que n’es obsessional, es la non-existéncia d’Occitania. La primièra frasa del prològue ja citat de Qualques nòvas d’endacòm mai es : « Existissèm pas. ». Frasa repetida tot lo long d’aquela « entamenada », frasa inaugurala e definitiva de l’escritura vernetenca, escricha sul lindal de l’òbra a venir que ne serà pas, fin finala, qu’un desvolopament. Dins la primièra pagina de son òbra, donc, Vernet, jove autor de 36 ans, escriu :

Pensi que dire crèa l’espaci a l’entorn de l’absent de l’indicatiu. Eterotopia existís pas, mas se disi ieu ? e tu, e tu ? Provarem que i sèm. Dedins. (p. 7)

L’absent de l’indicatiu : desolanta e magnifica formula que poiriá servir de devisa a Occitania, mas tanben de programa d’accion. Nos cal abitar aquela abséncia, aquel endacòm mai, aquel vuèg per los far existir.

Dins J@rdinsdelasdelícias, un dels bessons definís Occitania (IV, 40, p. 117) coma « aqueste arsenal d’epitafis que sonam encara “país” » e bròda sul tèma amb una eloquéncia desesperada :

Landram dins un espandi fosc, desprovesit de centre e de raras, dins una sembla-realitat qu’a pas cap de nom dins cap de lenga, de luòc dins cap de libre.
Cada jorn sèm un pauc mai sebelits per las èrsas glariosas del non-viscut, emparedats dins lo renonciament.

Lo non-viscut, l’avèm ja rescontrat dins lo tèxte « Isclas » de Miraus escurs (p. 98), ont lo ieu narratiu (o poetic) raconta qu’a sa mòrt, sa tèsta foguèt copada e dissecada e que « s’escapèt tot un archipel d’isclas menimosas » (paisatges, sensacions, Andante de Schubert, personas aimadas). L’enumeracion s’acaba aital : « E, au centre, coma dins los espacis intersideraus, lo Grand Trauc Negre dau Non-Viscut. » Occitania, coma absent de l’indicatiu, coma grand trauc negre de gravitat infinida, coma nonrés del non-viscut…

L’idèa de l’escafament d’un país es represa un pauc mai luènh pels bessons, quand notables e promotors se clinan sus la taula del salon per estudiar lo projècte de construccion d’un « cementèri de vacanças » a la plaça de l’ostal de familha. « I a forçadament de qué se demandar […] se nòstras vidas las auriam pas pantaissadas ! Existissèm pas, ja qu’avèm pas jamai existit ! » (VI, 11, p. 149) « Sèm un pòble e un país evanescents. » (VI, 13, p. 150)

Coma volèm pas divulgastar lo desnosament (fantastic, o puslèu meravilhós que non sai), nos contentarem de doas remarcas suls procediments comics.

Florian Vernet aima las enumeracions borlescas, los inventaris a la Prévert, per exemple quand evòca los locataris de l’ostal de familha (VIII, 14, p. 205-206) :

L’espion industrial manpòt, la macarèla reciclada dins la brodariá al ponch de crotz, lo lavaire de vitre esquizofren, l’emplegat del Burèu Nacional de la Masturbacion Publica, lo cavista en cap de la Cava Cooperativa amb sa femna, vendeira dins un sexshop de l’estacion balneària vesina…

Coma o avèm dich, lo fraire e sa femna fan l’objècte d’una execracion continua d’un cap a l’autre del roman. Cada còp qu’un dels dos es mencionat, una malediccion es ritualament proferida contre el entre parentèsis. La malediccion es un tipe de discors particular (dificil e exigent quand servís de repic) ont Vernet excellís per l’invencion inagotabla e qu’erigís en genre poetic. N’avèm comptadas 133 dins lo libre, dont donarem un escapolon per claure aqueste capítol :

que lo mal de tèrra se l’empòrte  ! (13) maldich que siá de fons en cima e cap e cuol ! (15) lo tron que la cremèsse ! (16) que lo mal del braç cort l’agarrisca, que lo tafanari li pèle, que li prusisca a mòrt e que se pòsca pas rascar ! (17) qu’un cranc viu se lo rosigue tot viu en començant per las bèlbas ! (17) la pèsta negra que l’anequile, aqueste caramentrant ! (18) que las venas del cuol li peten ! (18) la pissa cauda que lo rosigue ! (24) que lo senepion l’agarrisca ! (24) que la tripalha se lor nose ! (25) lo cuol lor tombèsse pel sòl a totes dos e se copèsse en mila bocins ! (26) que l’infèrn los mastegue e se los engolisca ! (26)

La Nau dels fòls (2016)

La Nau dels fòls es un roman a la primièra persona, amb un narrator protagonista anonim. Compren 7 parts de 5 a 7 sequéncias caduna (42 en tot), seguidas d’un epilògue e d’una apostilha

Cada capítol es capelat d’una epigrafa : dins l’òrdre, Henri Michaux, Sam Lightin’ Hopkins (2 còps), Libre dels Provèrbis, Max Roqueta, Castan-Bouzige e Tabouriech, Eneïda de Vergili (2 còps), Francisco de Quevedo (3 còps), Sant Agustin, Peanuts de Charles M. Schultz, Charles Bukowski (2 còps), Tartuffe de Molière, Samuel Beckett, Inferno de Dante, Mafalda de Quino (2 còps), Rabelais (3 còps), Michel de Ghelderode, King Leare e Hamlet de Shakespeare, Angelo Branduardi, Bugs Bunny, La Gacha a la cisterna de Robert Lafont, Le Cosmoschtroumpf de Peyo, Haruki Murakami (2 còps), Hanns Johst, Sonny Boy Williamson, « le Lac » de Lamartine, Woody Allen, Senèca, Psalmes, Plutarca, Cervantes, Frederic Mistral.

Parodia de las costumas universitàrias, l’autor introdutz dins lo cors de son raconte, coma aitant de comentaris brèus, de títols de libres, amb lor autor e lor data de parucion. Una abondosa bibliografia es aital esparpalhada dins las 193 paginas del roman, quicòm coma 80 referéncias a de libres, d’articles o d’òbras de pintura o de musica, despuèi Pif le Chien de José C. Arnal fins a Hegel, Sartre o Kant, en passant per Guy Debord (Commentaires sur la société du spectacle, 1988) e Milton Friedman (Capitalism and Freedom, 1962).

Aqueste roman, coma o ditz son quite autor, es una mescla de genres, ont se reconeis bèl primièr lo roman picaresc, que se pòt considerar coma un cas particular de roman de formacion. Lo personatge de bassa extraccion nos assabenta de sa naissença e de sa condicion, puèi de sos estudis dins l’Institucion Tripòta e Mascanha SA. Lo demai es la longa istòria de son esclavatge, que s’acaba per la liquidacion de son mèstre Archimèca, lo qual, tombat dins una tina de pasta a supositòris, se fa enterrar jos aquesta fòrma.

Aicí encara, la situacion repausa sus l’escafament d’Eterotopia-Occitania pel país dels Emboligats (los que s’agachan l’emboliga), qu’a impausat sa lenga a de populacions ignorant fins ara que parlavan la meteissa lenga e cultivant de longa lor particularisme coma de taras fisicas : son, segon las províncias, muts, sords, cècs, gòis. D’aquí lo recors al modèl del Voyage en Grande Garabagne d’Henri Michaux : lo narrator se desplaça dins de pobladas deseiretadas de las mors estranhas.

Mas lo roman se legís tanben coma un resson de las « Cronicas dau País d’Amaluc » de Max Roqueta, darrièra seccion de Verd Paradís II, mai que mai de las doas primièras parts d’aquelas Cronicas, « Lo Rei crudèl » e « Dicha als Polhacres » : « Un còp èra un Rei crudèl tan crudèl que de tot son pòble volguèt pas faire que de giboses. » (p. 167 de l’edicion letras d’òc). Aquel Rei crudèl, ne trobam tanben una varianta (« Lo Rei crudèl, lo savi e lo fòl ») dins lo recuèlh de cinc contes de Vernet publicat en 2007 pel CRDP de Montpelhièr (La princessa Valentina e autres contes). Dins aqueste conte, la tirania es vençuda pel ridicul, alara que dins lo roman, lo ridicul postume d’Archimèca constituís per el una mena de damnacion etèrna.

Lo modèl Michel de Ghelderode es pas mens pregnant. Per ne donar una idèa, citarem aqueles trocets tirats de l’article Ghedelrode de l’Encyclopedia universalis e que se pòdon aplicar a l’un coma a l’autre autor :

Bouffonneries grimaçantes… Truculent, sombre, tragique… Burlesque parfois jusqu'à l'outrance, il retrempe aux sources populaires ses thèmes inspirés d'une culture classique.

Aicí encara, dins aqueste roman, l’autor repren d’idèas dels recuèlhs precedents, coma lo personatge de la Grand que cova d’uòus, uòus imaginaris dins Miraus escurs (« La Grand », p. 96), uòus plan reals dins La Nau dels fòls. La primièra « espèra, de segur, lo jorn que finiràn per espelir » e nos dona una leiçon tacita sus la vanitat de nòstras pròprias espèras, puèi que lo narrator conclús : « Mai vautrei, vautrei, de qué esperatz ? » La segonda es condemnada a mòrt : « Aviá mancadas doas coadas a de reng. » e es menada « al barri de las Escobilhas, Trastes e Ravans » (p. 20).

Lo tèma de la lenga eiretada in utero o pendent la primièra enfança naseja tre la debuta del roman :

La Mameta que dins son canton aviá pas quitat de coar d’uòus […] dins son davantal demandèt a me veire dins sa lenga a ela, la meteissa que la de la maire portaira, la lenga dels faidits del dedins (p. 12).

Aquel motiu de la lenga interdicha, apresa a un atge preconscient, puèi doblidada e redescobèrta, aflora de temps en quora quand es evocada la misteriosa conspiracion d’un grop clandestin, los Nightwatchmen, que lor tòca es de restaurar « la lenga enebida ». Tota conspiracion es un element romanesc e tornarà de segur dins lo tresen roman.

Cachavièlha psicomotritz (2018)

Cachavièlha psicomotritz compòrta 13 capítols seguits d’un epilògue, totes precedits d’una epigrafa d’autor imprevisible coma dins lo roman precedent. Aicí pas de cordeladas de malediccions ni de generós assasonament bibliografic. L’innovacion formala se limita a 58 nòtas infrapaginalas per 142 paginas, çò qu’es inabitual dins un roman, mas derisòri per rapòrt a un assag universitari mejan sus quin subjècte que siá. Pr’aquò lo roman se debana dins una institucion academica, la Mediateca d’Eterotopia, dins la vila de Vilamala, ont son narrator protagonista, del nom de Timotèu V., es bibliotecari, aprèp aver demissionat de la BNF.

O cal dire sul pic, aqueste cort roman es lo mai polemic dels tres, dirigit a l’encòp contra « la França etèrna » e contra la concepcion de l’occitan coma lenga unicament polinomica o pluricentrica, reducha a sas variantas, « una lenga sens lenga ». Se sap que Florian Vernet es membre de l’Academia Occitana e collaborator de la revista Gai Saber e del Collègi d’Occitania. Cachavièlha psicomotritz es un panflet, coma o foguèt en son temps Lo Trabalh de las mans d’Ives Roqueta, levat que Vernet cita pas de nom e dona pas de clau, mas se priva pas de citar d’institucions coma l’OPLO o lo CPLO, deteneires dogmatics, segon el, del politicament corrècte. Una autra cibla es lo mond universitari, o al mens una part d’aquel mond, que viu en parasit de l’occitan sens far res per sa subrevida e s’embarra dins d’estudis escurs, amb un verbalisme digne de l’escolastica medievala ridiculizada per Rabelais. Quant a la Mediatèca d’Eterotopia, es un doble negatiu del CIRDOC besierenc : sa tòca màger es en fach d’abrivar l’agonia de la lenga, davant de l’embaumar.

Podèm legir lo raconte de dos collòquis que s’i debanan, comols d’imprevistes, coma un tròç de bravariá. Subjècte del primièr : L’Eteropian, vida, mòrt, reviscòl, etc. ? E del segond, qu’es un Collòqui de Joves Cercaires : Sèt, Uèch, Nòu o Dètz Grands Dialèctes Eterotopians, o mai ? Quant ne cal ? Naissença d’un multivèrs lingüistic.

Lo narrator exercís sus el meteis una autoderision caustica. Vaquí cossí presenta son cursus universitari.

Aviái passat, après una copiosa mas caotica licéncia de Letras (dichas) Modèrnas, una autra licéncia (d’Eterotopian Pluricentric), puèi un Master de lingüistica seguit d’un doctorat (Typologie isochronique de la structure syllabique de quelques parlers étérotopiens du Sud-Ouest) (p. 15).

Mas l’escritura, en deçà de tota intencion polemica, es d’en primièr un jòc, per Florian Vernet, que transfòrma sos concurrents d’idèas en orribles enemics prèstes a se far complicis de son assassinat per dos tuaires « adoctrinats de longa man per una còla d’adversaris d’Eteropia. Jos l’escampa d’una Fondacion de Defensa del Francés Universal e Exclusiu… » Aquò’s mai fòrt qu’el : a Vernet li cal de contractes de tuaires, d’embuscadas en plana campanha, de fusilhadas noiridas, pan-pan, vrom-vrom ! Es per aquò que l’aimam. Lo tot cosegut de fil blanc, del biais mai vesedor possible. La scèna d’accion del darrièr capítol (los tuaires tuats) respond a la scèna d’accion del primièr, qu’introdusiá l’eròi en marrida postura suls teulats de la vila nocturna, fugissent lo marit que l’aviá susprés al lièch amb sa femna, dins una dobertura romanesca digna d’un melodrama de baloard. Doas scènas perfièchament convengudas, d’un efièch infalhible per qual sap escriure e s’agrada dins lo parodic. Florian Vernet es un contaire de tria, lo mai sovent un contaire al segond gra, que pasticha e desvira los estereotipes dels diferents genres pel grand regal de sos lectors.

A un autre nivèl, lo roman practica de temps en temps, sus el meteis, una activitat metalingüistica : lo narrator interven pel biais de las nòtas per comentar son biais d’escriure e la grafia d’unes mots. Per exemple, a la pagina 8, la nòta 2 :

Escrivi préner, tot just per far l’original, e perque es coma córrer (ja que r es la marca de l’infinitiu, en eterotopian coma dins totas las autras lengas romanicas).

O a la pagina 27, la nòta 11, a prepaus del mot image :

Vos caldrà acostumar. Image coma imaginable, imaginacion, imaginar, imagièr, imaginari, imaginatiu… *Imatge es plan polit, mas es un catalanisme inutil. E pas res a veire etimologicament amb viatge, coratge…

Lo pedagògue del Collègi d’Occitania e lo sòci de l’Academia nasejan de longa. A d’autres moments, lo comentari es literari, coma dins la nòta 9 de la pagina 22, a prepaus de la famosa dobertura romanesca in medias res :

Los lectors cultivats, trevaires atenguts de la picaresca espanhòla del Sègle d’Aur, van reconéisser de segur una scèna inaugurala d’un roman famós : El Diablo Cojuelo, novela de la otra vida de Luís Vélez de Guevara (1579-1644), òbra pilhada sense vergonha per un autor francés (Lesage, 1668-1747) dont la version arriba pas a la cavilha de l’original. Ai assajat de me la far sens aquesta pretencion.

D’un roman a l’autre, la focala varia. Dins lo primièr e lo tresen, l’univèrs diegetic, per parlar coma Timotèu V., es la Vila, non nommada dins j@rdins, Vilamala dins Cachavièlha, ont reconeissèm Besièrs, luòc de naissença e de residéncia de l’autor. Lo segond roman se debana dins un encastre mai larg, Eterotopia e Emboligalàndia, valent a dire Occitania e França. Mas dins los tres lo lector se passeja dins un univèrs mental d’a fons occitan. Un sol exemple, los noms dels personatges, sonhosament causits e que constituisson una galariá pintoresca de patronimes e de tipes umans iperoccitans, amolonats per un autor occitan dins un gèst d’auto-derision. Ne vaquí qualques exemples tirats dels tres romans :

Florimont Mascanhat (estudiant en teologia qüantica), Celestin Troncheta, Carles-Enric Brandasaca (representant exclusiu per França dels aspirators amb MP3 integrat), Kevin Farigola (escafandrièr paumonista), lo doctor Arsèni Romegós (gòi de las doas cambas), l’abat Ambròsi Figueta (jdd).

Institucion Tripòta e Mascanha, sos condiscípols Falaborda, Torchanava, Craquenbòsc, Bernadeta Vapòna, Hildegarda Fretacòcas, Apocalipsi Tabernacle, Olímpia Malavernha (ndf).

Ipolit Chocanha Calvet mon predecessor, dòna Emiliana Rascleta d’En Palson (directritz de la Mediatèca), lo professor Tartanàs, Manjacorrópias (cap de la securitat), lo jutge Benaset Banastet, la comissària Escatafalòch, Joan Felip Cortamarga, lo professor Gratacuol, lo pintor Ambròsi Fretacòcas (tenebrista, cf. Miraus escurs, p. 30), Marcial Manjamèca, lo neurobiologista Ferdinand Saussòla e lo neuroinformatician Marcelin Malempònha, Madalena Ròcablava e Ariana Espriu (qu’ela es catalana) (cp).

La trilogia es la mal aimada de las òbras vernetianas. Aquò’s a causa de son aspècte polemic occitano-occitan o al contrari de l’escuritat de las allusions ? O encara de son umor negre jutjat excessiu, macabre, amar ? Qué que ne vire, aquelas fantasmagorias demoniacas devon respondre a una pulsion imperiosa de l’escrivan, puèi que desforrelèron tres còps sus las letras d’òc, amb lor carga de nihilisme desesperat (una constanta vernetiana) e de catastrofisme euforic, tres còps redimida per un happy end despenchenaire.